Làm thế nào để phát hiện bệnh ung thư gan sớm?

Các phương pháp chẩn đoán phát hiện ung thư gan sớm

Các xét nghiệm ung thư gan

1. Xét nghiệm máu

Nếu có các chỉ số dưới đây, bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư gan:

• Hồng cầu giảm nhẹ, huyết sắc tố giảm.
• Bạch cầu và công thức bạch cầu bệnh thường Protein giảm, tỷ lệ A/G < l.
• Bilirubin máu có thể tăng.
• Transaminase tăng vừa.
• Glucose máu thấp do giảm tổng hợp và dự trữ glycogen hoặc khối u gan ác tính có chứa chất tương tự insulin.
• Men arginase trong gan giảm < 40 đơn vị.
• Men LDH (lactico dehydrogenaza): tỷ lệ LDH5/LDH1 > l.

2. Xét nghiệm miễn dịch

Xét nghiệm Alpha – Fetoprotein (AFP): AFP là một glycoprotein thường chỉ có trong thời kỳ bào thai. Ở bệnh nhân ung thư gan nguyên phát, tỷ lệ AFP dương tính từ 60 – 90%. Đối với ung thư gan thứ phát, xét nghiệm này ra kết quả âm tính. Khi AFP định lượng trên 20 ng/ml được coi là dương tính. Nếu chỉ số AFP trên 200 ng/ml thì có giá trị chẩn đoán xác định ung thư tế bào gan. Bên cạnh đó, xét nghiệm AFP còn được dùng để theo dõi và đánh giá kết quả điều trị ung thư gan.

• Phản ứng Mantoux: thường âm tính do miễn dịch cơ thể giảm. Theo bác sĩ Tôn Thất Tùng, tỷ lệ âm tính là 58,7% và tiên lượng bệnh khi âm tính sẽ xấu hơn dương tính.
• Chụp động mạch gan chọn lọc: cho phép bác sĩ chẩn đoán thấy được các động mạch trong gan bị khối u đẩy rộng ra và hình ảnh đặc hiệu của ung thư gan Hiện nay, sử dụng phương pháp chụp mạch máu số hóa xóa nền giúp bác sĩ quan sát chính xác tình trạng khối u trong gan. Phương pháp này có độ chính xác lên tới 80 – 90% đối với các khối u dưới 3cm.
• Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (MRI): có độ chẩn đoán chính xác cao (tỷ lệ chẩn đoán chính xác lên tới 97,5% với các khối u đường kính trên 2cm) và giúp phát hiện được các tổn thương xâm lấn tĩnh mạch trong gan.
• Sinh thiết gan: nhằm xét nghiệm mô bệnh học, đặc biệt trong trường hợp nghi ngờ ung thư và áp xe gan. Chọc sinh thiết gan dưới sự hướng dẫn của siêu âm thực hiện thuận lợi, ít tai biến và có tỷ lệ chẩn đoán chính xác cao. Bác sĩ có thể chọc sinh thiết gan bệnh nhân qua nội soi ổ bụng hoặc dưới hướng dẫn của chụp cắt lớp vi tính. Tỷ lệ chẩn đoán chính xác của phương pháp này là 90%.

3. Các phương pháp chẩn đoán khác: chụp X-quang lồng ngực (phát hiện di căn phổi), chụp tĩnh mạch cửa, soi ổ bụng,…

Ung thư gan tiến triển thầm lặng nên đa số bệnh nhân thường được phát hiện muộn, tỷ lệ sống không cao. Vì vậy, những người có yếu tố nguy cơ như bị viêm gan B, C, xơ gan, uống nhiều rượu và trong gia đình có người thân mắc ung thư gan nên thường xuyên kiểm tra để phát hiện bệnh sớm.

• Siêu âm ung thư gan: là phương pháp hàng đầu trong chẩn đoán hình ảnh ở bệnh nhân ung thư gan, được áp dụng nhiều vì có chi phí thấp, thực hiện đơn giản, không gây tác dụng phụ và cho tỷ lệ chẩn đoán chính xác cao (có thể phát hiện khối u gan kích thước trên 1cm). Siêu âm cho biết vị trí và kích thước khối u. Ngoài ra, phương pháp chẩn đoán này còn giúp phát hiện các bệnh lý đi kèm như xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa. Đồng thời, siêu âm cũng giúp hướng dẫn cho các biện pháp điều trị ung thư gan như cắt gan, tiêm diệt u qua da,… Tuy nhiên, siêu âm không cho biết bản chất khối u.
• Chụp cắt lớp vi tính (CT scanner): đặc biệt là chụp cắt lớp vi tính có tiêm cản quang, có giá trị chẩn đoán sớm. 94% trường hợp phát hiện được khối u có đường kính trên 3cm và xác định rõ vị trí khối u.